Borsa ve Forex Arasındaki Benzerlikler ve Farklılıklar

Borsa ve Forex Piyasaları arasındaki benzerlikler ve farklılıklar, günümüzde çok tartışılan konulardan biridir. Her iki piyasa da para birimleri, emtialar ve hisse senetleri üzerinde ticaret yapmak için kullanılmaktadır. Ancak, bu iki piyasanın arasındaki temel farklılıklar, yatırımcılar arasında kafa karışıklığına yol açmıştır. Bu makalede, Borsa ve Forex Piyasaları arasındaki benzerlikler ve farklılıkları ele alıyoruz. 

Borsa ve Forex, Benzerlikler ve Farklılıklar

Borsa ve Forex Piyasaları arasındaki benzerlikler, başlamak için oldukça basittir. Her iki piyasa da, para birimleri, emtialar ve hisse senetleri üzerinde ticaret yapmak için kullanılmaktadır. Borsada ve Forex’te, yatırımcıların fiyatların yükselmesi veya düşmesi üzerinden kâr elde etmeleri mümkündür. Ayrıca, her iki piyasada da kaldıraçlı işlemler yapılabilmektedir. 

Ancak, Borsa ve Forex piyasaları arasındaki farklılıklar da oldukça belirgin. Öncelikle, Borsa piyasası, sabit fiyatlar üzerinde işlem yapılan bir piyasadır. Yatırımcılar, hisse senetlerinin fiyatlarının sabit olduğu bir piyasada alım satım yaparlar. Bu durum da, Borsa piyasasını daha öngörülebilir bir piyasa haline getirmektedir. 

Diğer taraftan, Forex piyasası, kaldıraç oranlarıyla daha yüksek kâr imkanı veren bir piyasadır. Forex piyasasında, fiyatlar sürekli olarak değiştiğinden, yatırımcılar anlık fiyat değişikliklerinden faydalanarak kâr elde edebilirler. Ayrıca, Borsa piyasasına özgü olan jargon ve programlar da vardır. 

Borsacılar, borsaya özgü jargonları kullanır, piyasa hakkında daha fazla bilgi edinir ve hisse senetlerinin fiyatlarını takip eder. Borsa programları ise, yatırımcıların fiyatların yükselmesi veya düşmesi üzerinden kâr elde etmelerini kolaylaştırmak için tasarlanmıştır. 

Forex piyasasında ise, kendi jargonu ve programları vardır. Yatırımcılar, forex jargonlarını kullanarak, piyasa hakkında daha fazla bilgi edinir. Böylece para birimlerinin fiyatlarını takip eder. Forex programları ise, yatırımcıların anlık fiyat değişikliklerinden faydalanmalarını kolaylaştırmak için tasarlanmıştır. 

Borsa ve Forex’e Detaylı Bir Bakış

Son olarak, Borsa ve Forex piyasaları arasındaki farklılıkların özetlenmesi gerekirse, Borsa piyasası, sabit fiyatlara dayalı ve öngörülebilir bir piyasadır. Forex piyasası ise, kaldıraç oranlarıyla daha yüksek kâr imkanı veren ve anlık fiyat değişikliklerinden faydalanarak kâr elde edilebilen ancak riski de aynı oranda yüksek olan bir piyasadır. Bunlar, Borsa ve Forex Piyasaları arasındaki benzerlikler ve farklılıkların temel özetidir. Ayrıca Forex’te düşüş ve yükselişin sınırı yoktur. Ancak borsada yatırımcıların manipülasyon yapmasını veya manipülasyona kurban gitmesini engellemek için sınırlar vardır. Bu sınırları merkezi borsalarda görürüz. Bitcoin gibi, merkeziyetçi olmayan borsalarda sınırlar yoktur. Bir gecede servest sahibi olmak da tüm serveti kaybetmek de mümkündür.

Örnek olarak, Amerika’nın Irak’a saldırdığı Körfez Savaşı’nın ertesi günü Irak Dinarı’nın hiçbir değeri kalmamıştı. Bir gün öncesinde 1 Irak dinarı ile 20 dolar alabiliyordunuz. Bir gün sonra 1 milyon dinarınız da olsa 1 dolar alamadınız. Bu durum, forex piyasalarında elinde Irak Dinarı bulunan yatırımcıların iflasına veya en azından elindeki dinar miktarı kadar kaybına sebep oldu. Bu konu, stop/loss (Jargonlarda değiniyoruz) uygulamayanlar için bile geçerli değil. Çünkü düşüş yavaş yavaş değil, birden oldu.

Aynı durum borsada geçerli değildir. Borsada, en azından Borsa İstanbul’da (BİST), yüzde 10’luk bir artış ve düşüş limiti vardır. Bir hissenin değeri yüzde 100 artacaksa, bu artış 10 günde gerçekleşebiliyor. Aynı şekilde 100 birimden 10 birime düşecek bir fiyat da bu düşüşü 10 günde tamamlayabiliyor. Aynı zamanda BİST, ekstrem dönemlerde borsayı kapatma, işlem durdurma, manipülatif hisseler için çeşitli başka tedbirler uygulamaya yönelerek, küçük yatırımcıların (KÇ) daha fazla zarar etmesini engelleyebiliyor. Bu durumda, elinizdeki bir hisse, bir süre içinde 10 birimden 100 birime çıkmışsa ve aniden çakılacaksa, onu 90’dan satmanıza imkan vermektedir.

Benzerlikler Aynı

Her iki piyasada da, yatırımcıları fiyat değişimlerinden faydalanarak kâr elde edebilirler. Ancak, her iki piyasada da, yatırımcıların kendi jargonlarını ve programlarını kullanarak, o piyasaya özgü olan bilgileri öğrenmeleri gerekmektedir. Bu sayede, her iki piyasada da başarılı yatırımlar gerçekleşir. 

Forex hakkında daha fazla bilgi için Forex Nedir yazımıza bakabilirsiniz. Borsa hakkında daha detaylı bilgi için de Borsa Nedir yazımıza bakabilirsiniz.

Borsa ve Forex Farkı

Piyasalar arasında tabiatıyla bir takım farklılıklar vardır. Borsa ve Forex piyasaları arasında da farklılıklar bulunur. Bu farklılıkları şu şekilde özetleyebiliriz;

1. Borsa, belirli bir hisse senedi veya menkul kıymetin alım satımının gerçekleştiği bir yerdir. Forex, döviz çiftleri, emtialar veya hisse senetleri gibi çeşitli finansal ürünlerin alım satımının yapıldığı çok uluslu bir piyasadır.
2. Borsada, alım satım, aracılar aracılığıyla ve sabit bir fiyat ile gerçekleşir. Forex piyasasında, alım satım, online platformlar aracılığıyla ve arz ve talep koşullarına göre değişen fiyatlarla yapılır.
3. Borsa, gerçek zamanlı işlemler için uygun değildir. Ancak Forex piyasasında, gerçek zamanlı işlemleri kolayca gerçekleştirebilirsiniz. Hatta gerçekleştirmelisiniz.
4. Borsada, alımlar ve satımlar, aracılar aracılığıyla mevcut olan fiyatlarla gerçekleşir. Bu fiyatlar sonucunda yeniden değerlenir. Ancak Forex piyasasında, alımlar ve satımlar, arz ve talep koşullarına göre değişen fiyatlarla gerçekleşir.
5. Borsada, alım satım süresi uzun sürer. Bunun için siz aracı firmaya, aracı firma Takasbank‘a, Takasbank ise Borsa İstanbul’a talebinizi iletir. Forex piyasasında ise, alım satım işlemleri anında gerçekleşir. Sadece aracı firmaya talebiniz iletilir.
6. Borsada, yatırımcıların pozisyonlarının açık olması durumunda, açık pozisyonlarının kapanması için belli bir süreye sahip olduklarını belirtmek gerekir. Buna karşın Forex piyasasında, yatırımcıların pozisyonlarının açık olması durumunda, pozisyonlarını istedikleri zaman kapatabilirler.

Borsa ve Forex’in Benzerlikleri

Hem borsa, hem de Forex’in benzer bazı yönleri vardır. Bu benzerlikleri şu şekilde açıklayabiliriz.

1. Hem borsa hem de Forex’te döviz ve/veya finansal varlıklar üzerinde alım satım işlemleri içerir.
2. Her ikisi de, fiyat hareketleri üzerinden kazanç sağlamaya çalışırlar.
3. Borsada da Forex’te de küresel piyasalarda işlem gören finansal varlıklar vardır.
4. Spekülasyon ve risk alma üzerine kurulu sistemlerdir. Ancak forexte spekülasyon imkanı daha düşüktür.
5. Her ikisi de çift yönlü işlem yapmayı mümkün kılar. Yani, aynı zamanda hem alırken hem de satabilirsiniz.
6. Piyasasına göre değişmekle birlikte borsada Forex’te kaldıraç sistemi sayesinde yatırımların getirisi veya isk faktörü artırılabilir. Bunun tehlikeli olabileceğini, kişiden kişiye göre alınabilecek risk faktörünün değişebileceğini aklınızdan çıkarmayın.

Borsa ve Forex Jargonları

Borsada ve Forex’te kullanılan jargonlar birbirine çok benzer olmakla birlikte, bazen borsada kullanılan bir jargon forex’te başka bir anlama gelebilmektedir. Bunun yanında tamamen birbirinden farklı şekilde ifade edilen bazı sözcükler, her iki piyasada da aynı anlama gelebilmektedir.

Borsa Jargonu

Borsada kullanılan jargonlar arasında şu örnekler bulunmaktadır (İngilizce ve Türkçeleri):

1. Bull Market (Alıcı Piyasası): Fiyatların düşük seviyeden yükselmeye başladığı piyasa koşulları. 
2. Bear Market (Satıcı Piyasası): Fiyatların yüksek seviyeden düşmeye başladığı piyasa koşulları. 
3. Long Position (Uzun Pozisyon): Fiyatların yükseleceği beklentisiyle yapılan alım işlemleri. 
4. Short Position (Kısa Pozisyon): Fiyatların düşeceği beklentisiyle yapılan satım işlemleri. 
5. Portföy (Portföy): Yatırımcının ticaret yaptığı tüm varlıkların toplamı. 
6. Arbitraj (Arbitraj): Aynı ürünün farklı piyasalarda farklı fiyatlara satılmasını kullanarak, kâr elde etmek için yapılan işlemler. Bunu biraz daha açmak gerekebilir. Örneğin bir ürün Türkiye’de daha pahalıdan gidiyorsa, o ürünü Amerika’da satıp Türkiye’de alırsanız, arbitraj karı elde edersiniz.
7. Open Position (Açık Pozisyon): Yatırımcının, ancak henüz kapatılmamış olan işlemleri. 
8. Stop Loss (Zarar Dur): Belirli bir fiyat seviyesinin altında bir noktada, işlemin kapatılmasını sağlayan emir.
9. Limit Order (Limitleme Emir): Belirli bir fiyat seviyesinin üstünde bir noktada, işlemin kapatılmasını sağlayan emir. 
10. Margin (Marj): Yatırımcının, işlem yapmak için kullanabileceği kullanılan sermaye miktarı. 
11. Leverage (Kaldıraç): Yatırımcının, kullanabileceği kredi miktarı. 
12. Spread (Fark): Alış ve satış arasındaki fiyat farkı. Bunu, listelerde “en çok işlem görenler” şeklinde görürsünüz.
13. Volume (Hacim): Belirli bir süre içinde gerçekleştirilen işlemlerin toplam sayısı. 
14. Diversification (Çeşitlendirme): Yatırım portföyünde bulunan çeşitli varlık türlerinin kullanılması. Tüm yumurtalar tek sepette taşınmaz da denebilir. Yani portföyünüzü dağıtın.
15. Market Maker (Piyasa Yapıcı): Yatırımcılar arasında alış ve satış arasındaki fiyat aralıklarını sağlayan aracı kurum. Mesela Türkiye’de piyasa yapıcı Borsa İstanbul’dur.

Bu jargonlar, Borsa piyasasının işleyişini anlamak için gereklidir. Yatırımcılar bu jargonu kullanarak, piyasa hakkındaki bilgileri öğrenir ve fiyat hareketlerini izler. Ayrıca, konu hakkında uzman kişiler bu jargonları sıklıkla kullanırlar.

Forex Jargonu

Forex’te kullanılan jargonlar arasında şu örnekler bulunmaktadır. Burada sadece İngilizceleri yazmaktadır çünkü forex piyasasında Türkçeleştirme pek olmamıştır. Yine de siz yukarıdakilerle aynı olan terimlerin Türkçe karşılıklarını kullanabilirsiniz:

1. Pip (Price Interest Point): Bir döviz çiftinin fiyatının en küçük ölçüm birimidir. 
2. Margin Call: Bu tabir, broker tarafından, bir tüccarın pozisyonunda yeterli teminat olmadığını belirten bir uyarıdır. Yani, burada bir risk veya fırsat olabilir.
3. Spread: Bir döviz çiftinin alış ve satış fiyatı arasındaki aradaki farktır. Buna makas da diyebiliriz. Alış fiyatı ve satış fiyatı farklı olan her yerde spreadden söz edilir.
4. Long: Bir döviz çiftinin alım pozisyonuna girmek anlamına gelir. 
5. Short: Bir döviz çiftinin satış pozisyonuna girmek anlamına gelir. Tetikte olun.
6. Leverage: Yatırımcıların, mevduatlarının küçük bir bölümünü kullanarak, büyük miktarda fonu alıp satmalarını sağlayan bir finansal araçtır. Kaldıraç dediğimiz şey tam olarak budur. Unutmayın, 100 liranızı riske atmak istiyorsanız, 10 lirasıyla işlem yapmalısınız. Böylece, zarar edeceğiniz zaman 100 lira kaybedersiniz.
7. Hedge: Bir kişinin belirli bir riski finansal araçlarla karşılamak için alınacak pozisyonlara verilen addır. 
8. Take Profit: Yatırımcıların, pozisyonun belirli bir hedef fiyatına ulaştığında pozisyonlarını kapatmasını sağlamak için alınan bir kar alma komutudur. 
9. Stop Loss: Yatırımcıların, zarar etme riskini azaltmak için pozisyonun belirli bir fiyata ulaştığında pozisyonlarını kapatmasını sağlamak için alınan bir zarar durdurma komutudur. devam et. 
10. Volatility: Bir döviz çiftinin fiyatlarının ne kadar sık değiştiğini ölçen bir terimdir. 
11. Momentum: Bir finansal aracın fiyat hareketlerinin hızı veya yönünü ölçen bir terimdir. 
12. Carry Trade: Yüksek faizli yatırım araçlarının düşük faizli yatırım araçlarına karşı işlem yapılarak kazanç sağlamaya çalışılan bir stratejidir.

Global Borsa ve Forex Programları

Global ölçekte borsa piyasalarında işlem yapmak ve forex piyasalarında işlem yapmak için geliştirilmiş programlar vardır. Bu programların en çok kullanılanlarını derledik:

1. MetaTrader 4: Forex, CFD ve vadeli işlemler için popüler bir ticaret platformudur. Dünyada en çok kullanılan program olmakla beraber, en fazla forex işlemlerinde tercih edilir.
2. Bloomberg Terminal: Finansal haberler, piyasa verileri, analizler ve finansal hizmetler için. 
3. Zacks Trade: Hisse senetleri, opsiyonlar, ETF’ler, vadeli işlemler ve döviz ticareti için kullanılan bir ticaret platformu. 
4. TradeStation: Kullanıcıların, hisse senetleri, opsiyonlar, ETF’ler ve döviz ticareti yapmalarına izin veren bir ticaret platformudur. 
5. ZuluTrade: Yatırımcıların, başka yatırımcıların stratejilerini takip etmelerine imkan sağlayan ve bunu kopyalamalarını mümkün kılan bir platformdur. 
6. cTrader: Forex ve CFD ticareti için gelişmiş bir ticaret platformudur. 
7. Trade Interceptor: Forex ve CFD ticareti için kullanılan bir ticaret platformudur. 
8. Forex.com: Forex ve CFD ticareti için kullanılan bir ticaret platformudur. 
9. NinjaTrader: Teknik analiz ve ticaret için kullanılan bir platformdur.