Erdal Aksoy, 1943 Trabzon doğumlu Türk işadamı ve siyasetçidir. Türkiye’nin en büyük onuncu firması olan Turcas Petrol’ün ve Shell Türkiye ortaklığının yönetim kurulu başkanıdır. “Hayat Problem Çözmekmiş” isimli kitabı çıkan ve aynı isimli belgeseli yapılan Erdal Aksoy, tüm iştiraklerini birleştirdiği Aksoy Holding’in başkanlığını yürütmektedir. Türkiye’de turizm, emlak, otelcilik ve enerji alanlarında faaliyet göstermektedir. Erdal Aksoy kimdir? Turcas Petrol ve Aksoy Holding’in mali ve idari durumları neler? Aksoy Holding’in faaliyet alanları neler?
Başlıklar
Erdal Aksoy Kimdir?
Erdal Aksoy, 1943 yılında Trabzon Sürmene’de doğdu. Çocukluk yıllarında babasının Erzurum’a kereste, odun ve kömür götürüp sattığı dönemlerde babasıyla beraber çalıştı. Bu yıllarda kendini ticaretin içinde buldu. 1950 yılında ailesiyle beraber İstanbul’a taşınan Erdal Aksoy, bir süre daha babasının işlerini takip amacıyla Erzurum’a giderek ticaret yaptı.
İlkokulu Erzurum ve Sarıyer’de, orta okulu Sarıyer’de okuyan Aksoy, liseyi Kabataş Erkek Lisesi’nde tamamladı. Üniversite öğrenimi için İstanbul Teknik Üniversitesi’ne giren Aksoy, 1964 yılında Elektrik Elektronik Mühendisliği bölümünden mezun olup, 1966’da aynı bölümde yüksek lisans yaptı.
İlk Ticaret Deneyimleri ve Ailesi
1971’den önce ağabeyi Erol Aksoy ile beraber inşaat işlerine giren Erdal Aksoy, 1971 yılında akaryakıt sektörüne yöneldi. Sarıyer’de kurduğu mobil oil akaryakıt istasyonu ile teknelere yakıt satan Aksoy, aynı sene içerisinde Rumeli Feneri’nde ikinci akaryakıt şubesini açtı ve deniz taşımacılığı işine de girerek mobil oil taşıma tankeri aldı. 1971 yılının sonuna gelindiğinde Aksoy akaryakıt ticaretinde uluslararası işler kovalamaya başlamıştı.
1971 ile 1981 yılları arasında Türkiye’deki ilk Ro-Ro gemisini satın alan Aksoy, bunun yanında kimyasal yük tankerleri, büyük ve orta büyüklükte kuru yük gemileri de dahil toplamda 14 adet gemiye sahip oldu. 1974’te Belkıs Aksoy ile evlenen Erdal Aksoy, 1975’te kızı Banu Aksoy’u kucağına aldı. 1976 yılında Sarıyer Spor Kulübü başkanlığına gelen Aksoy’un, 1977 yılında ikinci çocuğu Batu Aksoy dünyaya geldi.
Aksoy Holding’in Kuruluşu
1978 yılına gelindiğinde Erdal Aksoy’un işleri iyice büyümüştü. Tüm işlerin tek çatı altında toplanması amacıyla 1978 yılında Aksoy Holding kuruldu. Aynı yıl Kişisel Gelir Vergisi’nde ilk 5’e girmeyi başaran Erdal Aksoy, İstanbul Ticaret Odası’ndan “En Fazla Kişisel Gelir Vergisi Ödeyen ilk 5 Mükellef” ödülünü ilk kez aldı. Aksoy, bu ödülü 1979 ve 1980 yıllarında da aldı.
1980’lerin başında gemilerini satma kararı alan Aksoy Holding, enerji sektörüne yoğunlaşma kararı aldı. Enerji sektöründe yine petrol ve petrol ürünleri ticareti yapan Aksoy, bu dönemde daha çok İran ve Irak’a tanker seferleri yaptı. Bu ticaretlerle ülkeye yüksek meblağlarda döviz girdisi sağlayan Aksoy, İstanbul Ticaret Odası ve Deniz Ticaret Odası’ndan sağlanan döviz geliri sebebiyle 1980, 1981, 1982, 1983, 1984 ve 1985 yıllarında ödüller aldı.
1980 yılında Türk Armatörler Birliği Başkanı olan Aksoy, 1985 yılına kadar bu görevde kaldı. 1980 yılı aynı zamanda 800’ü aşkın istasyonun katılımıyla Tabaş Petrolcülük şirketinin de kurulduğu yıl oldu.
1982 yılında Deniz Ticaret Odası Kimyevi Madde ve LPG Yük Gemiciliği Komitesi Başkanlığı görevine gelen başarılı işadamı, bu görevinde de 1986 yılına kadar kaldı.
ANAP’lı Yıllar ve Sonrası
Erdal Aksoy, 1983 yılında Enak pazarlama şirketini kurarak petrol ürünlerinin nakliyesi ve depolanması alanında faaliyet göstermesini sağladı. Aynı yıl Enka Holding ile ortaklık kurarak İran-Irak ve Türkiye arasındaki petrol ticaretini devam ettirdi. Bu işbirliği 1991 yılında Körfez Savaşı’nın başlamasına kadar devam etti. 1986 yılında TİSK Yönetim Kurulu Üyesi olurken 1988 yılında Yeditepe Beynelmilel Otelcilik şirketini American Hilton Otels, Uluslararası Finans Kurumu, Emekli Sandığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu ortaklığıyla kurdu. Bu atılımla, ağabeyi Erol Aksoy ile beraber tekrar gayrimenkul işine de girmiş oldu.
1989 yılında Anavatan Partisi Sarıyer İlçe Başkanı olan Aksoy, siyasete de girmiş oldu. 1990 yılında Sarıyer Spor Kulübü’ndeki görevinden ayrılırken 1991 yılında ENKA Holding’in hisselerinin yarısını satın aldı. 1992 yılında dönemin en büyük oteli olan Conrad İstanbul’un inşası tamamlandı.
1993 yılında ANAP’ın Sarıyer İlçe Başkanlığı görevinden, İstanbul İl Başkanlığına geçen Erdal Aksoy, 1995 yılında Tabaş’ın hisselerinin yarısını Amerikalı Conoco Petroleum şirketine sattı. 1996’da ise Tabaş Petrol ve Conoco ortaklığı Turcas Petrol’ün çoğunluk hisselerini aldı. Aynı yıl İstanbul Ticaret Odası’ndan Kurumlar Vergisi ödülü alan Aksoy, bu ödülü şimdiye kadar 16 kere aldı.
Yine 1996’da Türkiye Gürcistan İşbirliği Vakfı ile Türk Gürcü Eğitim ve Kültür Vakfı kurucularından olan Erdal Aksoy, 1997’de ANAP’tan ayrıldı, 1998’de TÜSİAD üyesi oldu. 1999’da Tabaş Petrolcülük ile Turcas Petrolcülük şirketleri birleşirken, bu işlem Tabaş petrolcülük’ün pasifleri üzerinde ancak Turcas Petrol ismiyle gerçekleştirildi. Erdal Aksoy, 2000 yılında Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı (TESEV) Yüksek Danışma Kurulu üyesi oldu.
Siyaset Sonrası
Turcas Petrol, kurulduğu 1999’dan beri ayrı bir firma olarak hizmet vermekteydi. 2005 yılında Turcas Petrol’ün hisseleri Aksoy Holding’e aktarıldı ve Conoco Petroleum’un hisseleri de alınarak Turcas’ta Yüzde 51,55’lik çoğunluk hisseye sahip oldu.
2005 yılında Enka Holding inşaat sektörüne yoğunlaşırken 2006 yılında Turcas Petrol Shell Türkiye ile ortaklık kurdu. Ortaklığın yüzde 70’lik hissesi Shell Türkiye’ye ait olurken Turcas’ın payı ise yüzde 30 oldu.
2009 yılında kurulan bu ortaklık ile Türkiye’nin en büyük 8’inci firması olan Shell Türkiye & Turcas, bugün 10’uncu sırada yer alıyor.
2010 yılında Enka Holding Uluslararası Ticaret Şirketi statüsünü alarak ismi Aksoy Enternasyonel olarak değiştirildi. 2013 yılında Azerbaycan Diplomasi Akademisi’nde mütevelli heyeti üyesi olan Aksoy, aynı yıl TAIB Yatırım Bankası’nı ve Bodrum’daki Tilkicik Adası’nı aldı.
2014’ün ekim ayında Aksoy Bodrum Taşınmaz Yatırım AŞ. ismiyle inşaat firması kurulurken Tilkicik Adası’nda 126 bin kilometrekarelik ve lüks butik oteller ve villalardan oluşan, önünde lüks yat marinası bulunan bir tatil köyü projesi başlatıldı.
2015 yılının Ağustos ayında lansmanı yapılan projenin, 2018’in yaz aylarında teslim edilmesi bekleniyordu. Proje büyük bir otel zinciriyle ortak olarak satışlara başladı.
2016’da TAIB Yatırım Bankası’nın yüzde 80’lik hissesi, Azerbaycanlı Pasha Bank’a satılırken aynı yıl Conrad Otel’in 70 milyon dolar bütçeli renovasyonu yapıldı.
Erdal Aksoy en son 5 Ekim 2016’da geçirdiği bir trafik kazasında gündeme gelmişti. Aksoy, şu sıralar Teknoloji 4.0 devrimini Diyarbakır ile Şanlıurfa arasında gerçekleştirmek için çalışıyor.